Watertoren 150 jaar

Wist u dat de watertoren in De Esch de oudste is van Nederland? De indrukwekkende toren is gebouwd in 1873, precies 150 jaar geleden. Reden genoeg om even in de geschiedenis te duiken. De 48 meter hoge watertoren is gebouwd tussen 1871 en 1873 naar het ontwerp van stadsarchitect C.B. van der Tak. In die tijd lag de watertoren ver buiten de stadsgrenzen. 

Schoon drinkwater

In de 19e eeuw groeide de Nederlandse bevolking snel. Er was in die tijd nog weinig aandacht voor hygiëne en schoon water was schaars. Zo haalden de inwoners van Rotterdam hun drinkwater uit de vervuilde singels en grachten. Hierdoor brak regelmatig cholera uit. Overal in het land kwamen waterleidingbedrijven en watertorens. Ook in Rotterdam. De gemeente stuurde aan op de stichting van een particulier waterleidingbedrijf. In het begin was de belangstelling van ondernemers groot. Uiteindelijk koos de gemeenteraad ervoor om de waterleiding in eigen beheer aan te leggen en zelf te beheren. De Rotterdamse Drinkwaterleiding (DWL) had twee doelen: de aanvoer van het spoelwater voor de gemeentelijke riolen en de verkoop van drinkwater aan particulieren.

1 miljoen liter

In 1870 werd begonnen met de bouw van het waterleidingbedrijf; aan de Oude Plantage, in het verlengde van de Honingerdijk. Dit was voldoende stroomopwaarts om ‘zuiver’ Maaswater te kunnen aanvoeren. Er kwamen grote voorraadbassins, inlaatfilters, liggende stoommachines met pompen, een machinehuis, een ketelhuis, een directeurswoning en de watertoren. In het reservoir bovenin de toren zat maar liefst 1 miljoen liter. De watertoren was daarmee de grootste in Nederland. Het water werd verspreid via een netwerk van ijzeren buizen. Op 1 oktober 1874 ging de levering van start.

Rijksmonument

In 1978 verhuisde DWL naar een andere plek, bij de Van Brienenoordbrug. Het terrein werd omgevormd tot een woonwijk. De watertoren, de filterbakken en -gebouwen, de hallen en het pomphuis met ketelhuis bleven behouden en kregen een andere bestemming. De watertoren en de bijgebouwen zijn in 1981 erkend als Rijksmonument.

Dit bericht heeft eerder gestaan in Rotterdam Wijknieuws, de digitale nieuwsbrief van de gemeente Rotterdam. Foto: David Rozing.